ChatGPT, được OpenAI tạo ra vào năm 2022, đã đưa trí tuệ nhân tạo trở thành một phần của dòng chảy chính. Kể từ khi ra mắt, nó đã bùng nổ về mức độ phổ biến, thu hút hơn 400 triệu người dùng hàng tuần và dẫn đến sự trỗi dậy của các sản phẩm AI ở khắp mọi nơi, từ Canva đến Amazon.
Khi AI ngày càng phổ biến, nó đã thay đổi một cách cơ bản cách chúng ta tìm kiếm trực tuyến. Trang chủ của Google giờ đây có tính năng AI Overviews — và mọi người thậm chí còn sử dụng ChatGPT để trả lời các truy vấn của họ thay vì Google. Các chatbot AI như ChatGPT sẽ tiếp tục biến đổi cách chúng ta tiêu thụ, sáng tạo và giao tiếp trực tuyến.
Mặc dù sự đổi mới AI đang tiến triển nhanh chóng, việc hiểu các nguyên tắc cơ bản về cách hoạt động của ChatGPT là rất quan trọng để điều hướng hệ sinh thái các công cụ này. Với tinh thần đó, đây là lớp học vỡ lòng về ChatGPT dành cho bạn.
ChatGPT thực sự làm được gì?
ChatGPT có thể trả lời câu hỏi của bạn, tóm tắt văn bản, viết nội dung mới, lập trình (code) và dịch ngôn ngữ. Tùy thuộc vào phiên bản bạn đang sử dụng, nó có thể duyệt Internet hoặc tạo thông tin cho đến ngày cập nhật mô hình đào tạo cuối cùng của nó.
Đó không phải là phép màu, mà là toán học: Các kết quả dựa trên dự đoán của mô hình ngôn ngữ lớn và thông tin trong quá khứ, khiến nó có khả năng gặp phải ảo giác (hallucinations), lỗi và thiên vị. Hãy giữ một cách tiếp cận cân bằng khi sử dụng các công cụ như ChatGPT. Giống như hầu hết các công nghệ tiên tiến, AI không hoàn toàn tốt cũng không hoàn toàn xấu. Tránh việc quá giáo điều về một phía nào.
Tôi đã thử sử dụng ChatGPT cho mọi thứ, từ các nhiệm vụ liên quan đến công việc như tạo sơ yếu lý lịch và thư xin việc, tìm kiếm công việc mơ ước và đàm phán tăng lương, đến những việc cá nhân như tiết kiệm thời gian và làm việc hiệu quả hơn, tìm kiếm các ưu đãi và phiếu giảm giá tốt nhất khi mua sắm trực tuyến và thậm chí tạo công thức nấu ăn từ những nguyên liệu còn sót lại.
Thiết lập với ChatGPT
Bạn có thể sử dụng ChatGPT như một công cụ tìm kiếm, giống như trang chủ của Google. Hãy truy cập chatgpt.com hoặc tải xuống ứng dụng ChatGPT trên App Store của Apple hoặc trên Google Play Store. Mở ứng dụng hoặc trang web và nhập câu hỏi hoặc prompt của bạn. Bạn có thể sử dụng chức năng giọng nói, đính kèm tệp và thậm chí duyệt các chủ đề thịnh hành trong mục Tìm kiếm.
Để có các tính năng nâng cao và cá nhân hóa hơn, tốt nhất là bạn nên tạo một tài khoản và đăng nhập. ChatGPT sẽ hiểu rõ hơn về bạn thông qua lịch sử tìm kiếm và bạn có thể tùy chỉnh các phản hồi của nó. Để tạo tài khoản, hãy nhấp vào nút “Sign Up” ở góc trên cùng bên phải. Lựa chọn giữa tư cách thành viên miễn phí hoặc trả phí (20 USD một tháng).
Trong hầu hết các trường hợp, phiên bản miễn phí là đủ. Đối với các tìm kiếm cá nhân nhanh chóng, bạn có thể muốn sử dụng ứng dụng. Đối với công việc, phiên bản máy tính để bàn có lẽ sẽ dễ dàng hơn. Và nếu bạn đang sử dụng nút giọng nói thay vì gõ prompt, ứng dụng di động là tốt nhất.
Làm quen với công cụ AI
Không có một cách “đúng” duy nhất để sử dụng ChatGPT. Cách sử dụng sai duy nhất là chỉ sử dụng ChatGPT và giao phó tư duy phản biện của bạn cho nó. Hãy sử dụng cả ChatGPT và Google, và luôn kiểm tra thực tế mọi thứ chúng nói với bạn. Nhấp vào các nguồn thông tin mà Google và ChatGPT đang trích xuất. Bạn không thể chỉ tin tưởng vào thông tin mà AI cung cấp — nó có thể đang bị ảo giác hoặc đưa ra kết luận sai từ thông tin nguồn đáng ngờ.
Việc tiếp cận các công cụ AI với một mục đích rõ ràng trong đầu cũng rất hữu ích. Ví dụ, bạn có thể sử dụng ChatGPT như một đối tác tư duy hoặc một trợ lý nghiên cứu. Hãy giao cho nó một “công việc” và xây dựng nó vào quy trình của bạn, thay vì để nó thay thế toàn bộ việc nghiên cứu của bạn.
Bạn có thể hỏi ChatGPT những gì
Bạn có thể hỏi ChatGPT gần như bất cứ điều gì — chỉ cần tránh cung cấp cho nó bất kỳ thông tin cá nhân hoặc nhạy cảm nào, chẳng hạn như số thẻ tín dụng, SSN hoặc bất kỳ thông tin nhận dạng cá nhân nào để phòng trường hợp rò rỉ data.
Đối với bất cứ điều gì bạn đang hỏi ChatGPT, bạn càng cung cấp nhiều bối cảnh, kết quả càng tốt. Bạn chỉ nhận lại được những gì bạn đưa vào, vì vậy hãy tập trung vào việc cung cấp càng nhiều thông tin càng tốt trong prompt đầu tiên của bạn. Prompt của bạn sẽ phụ thuộc vào việc bạn đang đặt câu hỏi, tóm tắt văn bản, động não, nhận “lời khuyên”, phân tích hình ảnh, tìm nguồn code hay tạo nội dung.
Nếu bạn không chắc nên bắt đầu từ đâu, đây là một vài điều tôi đã yêu cầu ChatGPT giúp đỡ:
Yêu cầu liên quan đến lời khuyên:
Giả sử bạn đang cố gắng mang thai và muốn biết chế độ ăn uống lý tưởng cho tình huống của mình.
- Prompt mẫu: “Tôi là một phụ nữ 36 tuổi đang chuẩn bị bắt đầu IVF. Tôi không có vấn đề gì về khả năng sinh sản, nhưng AMH của tôi ở mức thấp. Hãy cung cấp một chế độ ăn uống gợi ý để tuân theo trong giai đoạn trước khi lấy trứng và chuyển phôi.”
Nó sẽ cung cấp cho bạn rất nhiều thông tin. Hầu hết sẽ không được cá nhân hóa cho bạn, vì vậy hãy coi đó là một cuộc trò chuyện mà mỗi prompt tiếp theo sẽ đưa bạn đến gần hơn với lời khuyên tùy chỉnh. Hãy nhớ rằng: Nếu bạn đang hỏi thông tin về sức khỏe, hãy luôn kiểm tra lại với bác sĩ.
Yêu cầu liên quan đến data:
Giả sử bạn là chủ một doanh nghiệp nhỏ và muốn giảm chi phí hoạt động, vì vậy bạn nhập bảng tính chi phí của mình vào ChatGPT để xin lời khuyên.
Bạn có thể nhấp vào nút “Analyze data” và nó sẽ tạo ra các prompt. Chọn cái phù hợp nhất, hoặc nhập vào sau “help me…”.
- Prompt mẫu: “Giúp tôi tiết kiệm tiền cho các chi phí của mình. Đính kèm là danh sách chi phí của tôi cho năm ngoái.”
Một lần nữa, hãy kiểm tra lại mọi con số mà công cụ AI trả về.
Duyệt qua ChatGPT
Nếu bạn chỉ muốn thử nghiệm công cụ trước khi sử dụng nó để đặt các câu hỏi cụ thể, bạn có thể sử dụng các prompt được tạo tự động xuất hiện trong ChatGPT. Ví dụ, nếu bạn nhấp vào “Surprise me” (Làm tôi ngạc nhiên), bạn có thể khám phá các prompt khác nhau.
Nếu bạn nhấp vào “Make a plan” (Lập kế hoạch), bạn có thể khám phá các prompt như “lập kế hoạch để được thăng chức”, “lập kế hoạch mua một chiếc ô tô mới”, “lập kế hoạch bữa ăn cho tuần” và “lập kế hoạch cho một ngày cuối tuần ở New York”. Đối với gợi ý kế hoạch bữa ăn, chẳng hạn, hãy cung cấp cho ChatGPT một danh sách nhanh các nguyên liệu trong tủ lạnh và mục tiêu chế độ ăn uống hiện tại của bạn, và nó sẽ tạo ra một kế hoạch bữa ăn cho tuần.
Bạn có thể tùy chỉnh bằng cách tải lên một bức ảnh về những gì có trong tủ lạnh của bạn và yêu cầu một gợi ý bữa tối, hoặc đơn giản là hỏi ChatGPT một số lựa chọn nhà hàng tốt ở New York. Ví dụ về lập kế hoạch bữa ăn này thực sự cho thấy ChatGPT và các công cụ AI khác là một cuộc phiêu lưu “tùy bạn lựa chọn” và là đối tác tìm kiếm tiện dụng cho bất cứ điều gì bạn muốn làm với chúng.
Chỉ cần nhớ duy trì một cái nhìn cân bằng về các công cụ này. Và luôn luôn kiểm tra lại lời khuyên của nó.
