Sự hiện diện của trí tuệ nhân tạo (AI) trong âm nhạc đang ngày càng gia tăng, kéo theo nhiều tranh luận về việc liệu điều này có thực sự mang lại lợi ích. Trong ngành công nghiệp âm nhạc, yếu tố thành công thường được đo bằng lợi nhuận hơn là chất lượng nghệ thuật so sánh với các nghệ sĩ con người. Nhà sản xuất âm nhạc nổi tiếng Timbaland đang tự mình khám phá câu trả lời cho câu hỏi này.
Theo Billboard, Timbaland đã ký hợp đồng với một nghệ sĩ AI tên TaTa cho công ty mới của mình, Stage Zero. TaTa là nghệ sĩ đầu tiên trong thể loại âm nhạc do AI hỗ trợ mà Timbaland gọi là “A-Pop”. Được tạo ra thông qua sự hợp tác với nền tảng âm nhạc AI Suno, TaTa không chỉ là một công cụ kỹ thuật đơn thuần. Timbaland mô tả TaTa là “một nghệ sĩ âm nhạc sống động, có khả năng học hỏi và tự chủ”.
Sự hấp dẫn của AI đối với một nhà sản xuất như Timbaland là dễ hiểu. Với tài năng của mình, anh có thể hình dung tiềm năng của một bài hát hoặc nghệ sĩ ngay cả khi ý tưởng còn sơ khai. Các công cụ AI như Suno hay đối thủ cạnh tranh như Udio có thể tạo ra giai điệu bắt tai, hòa âm phức tạp, thậm chí là cả một bài hát hoàn chỉnh chỉ trong vài phút. Những công việc từng mất hàng ngày giờ chỉ cần vài giờ, và những dự án kéo dài hàng tháng nay chỉ mất vài ngày. AI trong sản xuất âm nhạc nhanh chóng, ổn định và không bao giờ đòi hỏi khắt khe như một ngôi sao.
Nhưng điều đó có ý nghĩa gì? Có thể AI phù hợp để tạo nhạc nền cho thang máy hoặc quảng cáo bảo hiểm, nhưng đó không phải là mục tiêu của Timbaland. Âm nhạc mà mọi người nghe để giải trí hay để cảm nhận thường được sinh ra từ cảm hứng bất chợt hoặc giấc mơ, như cách Paul McCartney sáng tác “Let It Be”. Tuy nhiên, một album thường là kết quả của quá trình làm việc chăm chỉ, thử nghiệm, thất bại và cảm xúc. Sự ổn định có thể lý tưởng cho thức ăn nhanh, nhưng âm nhạc không nên như vậy. Một bài hát đôi khi tuyệt vời, đôi khi tệ hại, nhưng điều đó vẫn tốt hơn là chỉ dừng ở mức chấp nhận được một cách nhàm chán.
Giống như trong viết lách bằng AI, sản phẩm thường rất chính xác nhưng thiếu sức sống và trí tưởng tượng. Một tập hợp prompt tốt có thể tạo ra thứ gì đó sáng tạo hơn, nhưng bản chất vẫn phụ thuộc vào ý tưởng ban đầu từ prompt; AI chỉ ghép nối và hoàn thiện từ những gì đã có.
Không phải AI trong âm nhạc lúc nào cũng tệ. Timbaland nhấn mạnh rằng TaTa không chỉ là một hình đại diện, mà là một mô hình có khả năng học hỏi. Giả sử TaTa được huấn luyện với 20.000 bài hát pop xuất sắc, nó có thể tạo ra một bài hát nghe hay, nhưng thực chất chỉ là trung bình của những gì đã học.
Chúng ta thường nhầm lẫn giữa kỹ thuật và nghệ thuật. AI có thể viết lời, tạo nhịp điệu và giai điệu, nhưng nó không hiểu ý nghĩa đằng sau những gì nó tạo ra. Trong những bài hát xuất sắc, bạn có thể cảm nhận được ý định và cảm xúc của người hát. Đó là sự khác biệt giữa nấu ăn theo công thức và nấu ăn từ ký ức. Cả hai đều cho ra món ăn ngon, nhưng chỉ một món mang câu chuyện làm tăng thêm hương vị.
Âm Nhạc AI
AI có vai trò trong âm nhạc. Nó giúp những người không có kỹ năng âm nhạc hay kỹ thuật tạo ra bài hát một cách dễ dàng. Bất kỳ ai có ý tưởng đều có thể sáng tác mà không cần cả một đội ngũ hay hãng thu âm hỗ trợ. Nhưng cuối cùng, chính ý tưởng và con người đứng sau mới quyết định một bài hát thành công hay thất bại. AI nên là công cụ hoặc người cộng tác, nhưng không nên là toàn bộ nghệ sĩ. Việc thay thế con người bằng thuật toán và gọi đó là tiến bộ là điều đáng lo ngại.
Timbaland cho rằng TaTa là thế hệ đầu tiên của một loại hình nghệ sĩ mới. Điều này có thể đúng, vì hiện nay đã có rất nhiều nhạc do AI tạo ra trên các nền tảng phát trực tuyến. Chúng ta có thể sớm thấy các nghệ sĩ AI chiếm một nửa bảng xếp hạng Top 40, được tối ưu hóa cho các vòng lặp TikTok. Nhưng liệu bao nhiêu trong số đó sẽ được coi là âm nhạc xuất sắc?
Dù AI ngày càng tiến bộ, thuyết phục và tinh tế hơn, những giọng hát và bài hát của con người vẫn sẽ nổi bật. Timbaland có thể kiếm được nhiều tiền từ TaTa nhờ tài năng sản xuất của mình, nhưng tôi vẫn mong chờ những gì anh ấy làm khi hợp tác với một nghệ sĩ trẻ có ý tưởng độc đáo và lời bài hát hấp dẫn.
Theo TechRadar, https://www.techradar.com/computing/artificial-intelligence/ai-can-write-a-hit-song-but-it-cant-lift-your-soul-or-break-your-heart
KhoaDataSea 